قبل از این که بتوانید به تعمیرات موبایل بپردازید باید هم به صورت تئوری و هم عملی قطعات موبایل را بشناسید. یکی از مهم ترین قطعات موبایل قطعات smd هستند که شناخت آن ها برای تعمیر قطعات داخلی و تعمیر برد موبایل از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله از سری مقالات رایگان آموزش تعمیرات موبایل سایت ثبت آگهی جایگاه 1 قصد داریم انواع قطعات smd را به شما معرفی کنیم.
Smd چیست؟
قطعات نصب سطحی یا SMD ها قطعات الکترونیکی کوچکی هستند که با تکنولوژی نصب سطحی روی بورد مدار لحیم میشوند. قطعات smd در بسته هایی با پایه های زایده شکل یا قسمت هایی برای لحیم شدن روی سطح برد مدار طراحی میشوند. از جمله قعطات smd میتوان به خازن تراشه ای، مقاومت تراشه ای، دیود بدون پایه و مدارهای مجتمع اشاره کرد که پایه های خروجی کوچکی دارند و میتوان آن ها را مستقیما روی سطح برد مدار لحیم کرد.
مزیت قطعات Smd چیست؟
برای نصب قطعات Smd نیازی نیست محل پایه ها را سوراخ کنید بلکه پایه ها فقط در یک طرف برد مدار قرار میگیرند در نتیجه امکان نصب قطعات Smd در هر دو طرف برد مدار چاپی دو لایه ایجاد شده است. این ویژگی باعث میشود که بتوانیم مدارها را کوچک تر بسازیم.
معرفی انواع قطعات Smd
قطعات Smd بر اساس عملکردشان به صورت زیر دسته بندی میشوند:
مقاومت تراشه ای (R):
مقاومت تراشه ای را در نقشه با علامت R نشان میدهند.
مقاومت با قرارگرفتن در سر راه الکترون ها عبور آن ها را سخت تر میکند و به همین دلیل است که به آن مقاومت میگویند. وظیفه مقاومت در مدار به طور کلی کاهش ولتاژ و جریان است.
عموما سه عدد روی بدنه مقاومت تراشه ای میزان مقاومت آن را نشان میدهد. اولین و دومین عدد از همه مهم تر هستند و سومی نشان دهنده مضرب 10 است، مثلا 103 یعنی KΩ 10 و 472 یعنی Ω 4700. حرف R به معنی اعشار است مثلا R15 یعنی Ω 0.15.
انواع مقاومت در موبایل:
در موبایل دو نوع مقاومت داریم مقاومت معمولی و مقاومت فیوزی. وقتی از مقاومت به عنوان فیوز در مدار استفاده شود به آن مقاومت فیوزی میگوییم.
مقاومت ها در موبایل به رنگ آبی، مشکی و سبز هستند. مقاومت های فیوزی مشکی بوده و اندازه آن ها کمی بزرگتر از مقاومت های معمولی است.
مقاومت شبکه ای (RA/RN)
مقاومت شبکه ای را در مدار با حرف RA یا RN نشان میدهند.
چند مقاومت با پارامترهای یکسان را با هم بسته بندی میکند. مقاومت های شبکه ای عموما در مدارهای دیجیتال به کار برده میشوند. برای خواندن مشخصات این مقاومت ها از همان روشی که برای مقاومت تراشه ای توضیح دادیم استفاده کنید.
خازن (C):
خازن را در مدار با حرف C که حرف اول کلمه Capacitor است نشان میدهند.
کار خازن در مدار چیست؟
- ذخیره ولتاژ یا جریان
- محافظت از سایر قطعه ها
- نویزگیری
و …
پر کاربردترین خازن ها از نوع MLCC هستند (خازن های سرامیکی چند لایه ای) که بسته به مواد سازنده آن ها اینطور بسته بندی میشوند: COG (NPO)، X7R، Y5V . در این میان COG (NPO) از بقیه پایدار تر است. خازن های تانتال و آلومینیومی دو نوع خازن ویژه دیگر هستند که از آن ها استفاده میشود.
خازن های موبایل معمولا سرامیکی یا تانتال هستند و روی برد به رنگ قهوه ای کمرنگ، زرد، خاکستری یا قرمز پررنگ دیده میشوند. معمولا خازن ها قهوه ای و قرمز سرامیکی هستند و قطب ندارند. خازن زرد از نوع تانتال است و قطب دارد (نوار قهوه ای رنگ روی آن نشان دهنده قطب مثبت خازن است).
دیود (D):
دیود دو پایه مثبت و منفی دارد که به پایه مثبت آند و به پایه منفی کاتد میگویند. رنگ دیود ها مشکی است و اندازه آن ها کمی بزرگتر از مقاومت است. دیود بسته به نوعش در مدار میتواند وظایف یکسو سازی، سوئیچ یا کلید، تثبیت ولتاژ، از بین بردن نوسان، محافظ و غیره را بر عهده داشته باشد.
دیودها از جمله قطعات SMD پرکاربرد هستند و معمولا روی بدنه دیود، حلقه رنگی نشان دهنده قطب منفی آن است.
انواع دیود: دیود معمولی، دیود محافظ، دیود ال ای دی، دیود خازنی، دیود زنر و … .
:(LED) ال ای دی
LED ها به دو دسته تقسیم میشوند یکی LED معمولی و دیگری LED های پرنور که در رنگ های سفید، قرمز، زرد، آبی و … موجود اند. برای تعیین قطب های ال ای دی به دستورالعمل های تولید کننده مراجعه کنید.
ترانزیستور (Q):
ترانزیستور در نقشه مدار با حرف Q یا V نمایش داده میشود.
دو نوع ترانزیستور وجود دارد: مثبت و منفی که کاربرد نوع منفی بیشتر است. رنگ ترانزیستور معمولا مشکی است و سه پایه دارد. (بعضی ترانزیستور ها دارای چهار پایه اند که وظیفه پایه چهارم در آن ها نویز گیری و خنک کردن ترانزیستور است).
انواع ترانزیستور معمولا NPN و PNP هستند که شامل تریود، BJT، فت، ماسفت و … میشود. پرکاربردترین بسته بندی ترازیستورهای SMD ، نوع SOT-23 و SOT-223 هستند.
معمولا ترانزیستورهایی که در مدار برای تقویت به کار میروند داخل آی سی قرار داند و یک قطعه جدا نیستند اما ترانزیستورهایی که وظیفه سوئیچ و درایور را بر عهده دارند معمولا به عنوان یک قطعه مجزا به کار میروند.
سلف (L):
سلف در نقشه مدار با حرف L نشان داده میشود.
سلف نوعی سیم پیچ است که وظیفه آن در مدار محافظت در برابر جریان و ولتاژ بالاست و به عنوان نویزگیر و فیلتر از آن استفاده میشود. سلف روی برد موبایل به رنگ سفید، مشکی یا آبی است.
معمولا ارزش های سلف مستقیما روی بدنه آن چاپ میشوند.
ترانسفورماتور (T):
نوسان ساز بلوری (X):
عمدتا در مدارهای مختلف برای تولید فرکانس نوسان کاربرد دارد.
فیوز:
:(U) IC
یا همان مدارهای مجتمع، مهم ترین قطعه در محصولات الکترونیک هستند. و بسته بندی آن ها از سایر قطعات smd پیچیده تر است.
با پیشرفت هر چه بیشتر محصولات الکترونیک بسیاری از قطعات در شکل SMD های کوچک تولید میشوند.
