نحوه محاسبه سنوات در سال 1404 با مثال و فرمول دقیق

سنوات مبلغی است که کارفرمایان موظف هستند هنگامی که کارمند پس از مدت زمان معینی از کار جدا می شود، پرداخت نمایند، نحوه محاسبه سنوات براساس ماده 24 قانون کار ایران تعیین شده است، مبلغ سنوات برای هر سال خدمت معادل یک ماه حقوق پایه فرد محاسبه می شود، حق سنوات به تمام کارمندان و کارگران تعلق می گیرد.

حق سنوات بدون در نظر گرفتن رسمی و غیر رسمی بودن کارگر و کارمند باید پرداخت و کارفرماها نباید بین این دو گروه تفاوتی قائل شوند.

در این مطلب می خواهیم درباره مفهوم سنوات و نحوه محاسبه سنوات آن اطلاعاتی را ارائه بدهیم.

سنوات چیست و چرا مهم است؟

سنوات که به عنوان پاداش نیز شناخته می شود وجهی است که در پایان کار یا آخر سال توسط کارفرما به کارمند یا کارگر پرداخت می شود.

مبلغ سنوات در قانون کار مشخص شده است و به عنوان مزایای پایان خدمت به کارمند یا کارگر پرداخت می شود. همچنین میزان سنواتی که به نیروی کار تعلق می گیرد بستگی به میزان حقوق قید شده در قرارداد او دارد.

کارگران و کارمندان جزء اقشار کم درآمد جامعه هستند به همین دلیل دولت با تعیین قانون سنوات تلاش کرد حداقل مبلغ دریافتی این قشر را افزایش دهد بنابراین هدف از پرداخت سنوات علاوه ابر افزایش درآمد افراد افزایش انگیزه آن ها در راستای افزایش کیفیت کار است.

تعریف سنوات به زبان ساده

سنوات یک پرداختی اجباری از سوی کارفرما است که به کارگران و کارمندان با یک سال سابقه تعلق میگیرد و جزو پرداختی هایی است که به شکل کمک هزینه و مزایای کار برای کارگران و کارمندان در نظر گرفته شده است.

تفاوت سنوات با عیدی و پاداش

عیدی و پاداش دو نوع پرداخت اضافی هستند که شرکت ها به کارگران و کارمندان خود در مناسب های مختلف پرداخت می کنند.

عیدی یک مبلغ ثابت یا درصدی از حقوق ماهانه کارگر یا کارمند است که در پایان سال یا در ایام خاص مانند نوروز پرداخت می شود.

پاداش نیز مبلغی است که به عنوان تشویق به عملکرد یا دستاورد خاص کارکنان تعلق می گیرد.

اما سنوات مبلغی است به دلیل مدت اشتغال به کارمند یا کارگر تعلق می گیرد و کارفرما موظف است که حق سنواتی کارگر یا کارمند را پرداخت کند اما برای پرداخت عیدی و پاداش هیچ اجباری نیست.

نحوه محاسبه سنوات پایان خدمت چگونه است؟

محاسبه این مبلغ به سابقه کاری فرد و میزان حقوق پایه او بستگی دارد. برای محاسبه سنوات پایان خدمت، باید ابتدا مشخص شود که فرد چند سال در آن مجموعه مشغول به کار بوده و آخرین حقوق پایه دریافتی او چه مقدار بوده است.

نکته‌ای که در این بخش اهمیت دارد، تفاوت نحوه محاسبه در وضعیت‌های مختلف است. اگر فردی با سابقه کامل بازنشسته شود، تمام سال‌های خدمت او ملاک محاسبه قرار می‌گیرد. اما در صورتی که کارگر یا کارمند مدت کوتاهی در مجموعه کار کرده باشد (مثلاً کمتر از یک سال)، مبلغ سنوات به‌صورت تناسبی محاسبه می‌شود.

در ادامه با ارائه فرمول مشخص، جدول پایه سنوات و مثال‌های عددی، روش دقیق محاسبه را در سناریوهای مختلف بررسی خواهیم کرد تا افراد بتوانند به راحتی مبلغ تقریبی سنوات خود را تخمین بزنند.

فرمول محاسبه سنوات

فرمول محاسبه سنوات به صورت زیر است:

مبلغ سنوات =(حقوق دریافتی ماهانه)‌×( تعداد سال های خدمت)

براساس این فرمول مبلغ سنوات مطابق با تعداد سال های خدمت کارمند و آخرین حقوق دریافتی او محاسبه می شود.

نحوه محاسبه سنوات پایان سال ۱۴۰۳

نحوه محاسبه سنوات پایان سال ۱۴۰۳ را در دو حالت بررسی می‌کنیم:

اگر فرد به طور کامل بازنشسته شود

در صورتی که فرد در پایان سال بازنشسته شود، حق سنوات او براساس مجموع سال‌های خدمتش محاسبه می‌شود. به این صورت که تعداد سال‌های خدمت ضربدر آخرین حقوق پایه ماهانه انجام می‌گیرد و مبلغ حاصل، به‌عنوان پاداش پایان خدمت یا همان سنوات پرداخت می‌شود.
برای مثال، اگر فردی ۳۰ سال سابقه داشته باشد و آخرین حقوق پایه او ۱۵ میلیون تومان باشد، مبلغ سنوات پایان خدمت او برابر است با:

۱۵۰,۰۰۰,۰۰۰ = ۱۵,۰۰۰,۰۰۰ × ۱۰

(در این مثال فرض شده فرد ۱۰ سال در یک محل خدمت داشته، عدد را می‌توان متناسب با سابقه تغییر داد.)

اگر فرد کمتر از یک سال مشغول به کار بوده باشد

در مواردی که فرد کمتر از یک سال در محل کار فعالیت داشته، محاسبه سنوات به‌صورت تناسبی انجام می‌شود. به این معنی که مدت زمان حضور فرد (مثلاً ۸ ماه) به‌صورت نسبت به یک سال محاسبه می‌شود و سپس در حقوق پایه ضرب می‌گردد.
فرمول کلی در این حالت به شکل زیر است:

(مدت خدمت به ماه ÷ ۱۲) × حقوق پایه ماهانه

به‌عنوان مثال، اگر فردی با ۸ ماه سابقه و حقوق پایه ۱۰ میلیون تومان از کار جدا شود، حق سنوات او به این صورت خواهد بود:

۶,۶۶۶,۶۶۶ = (۸ ÷ ۱۲) × ۱۰,۰۰۰,۰۰۰

در این حالت نیز کارفرما موظف است حق سنوات را به صورت کامل و طبق قانون پرداخت کند، حتی اگر مدت اشتغال فرد کوتاه بوده باشد.

جدول پایه سنوات سال ۱۴۰۳

برای محاسبه سنوات حقوق سال ۱۴۰۳ کاربرد دارد که این جدول به شرح زیر است.

محاسبه سنوات با مثال عددی (ویژه کارگران)

محاسبه سنوات با مثال را بیان خواهیم کرد برای محاسبه پایه سنوات تجمیعی ابتدا باید سال سابقه کار را محاسبه کنیم به طور مال اگر کسی سال ۱۳۹۳ استخدام شده است سابقه کار او تا پایان سال ۱۴۰۳  ده سال می باشد سپس میزان حقوقی را بررسی می کنیم و اگر کارگر حدود ۲۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان حقوق می گیرد حالا آن ها را در فرمول محاسبه سنوات جایگذاری می کنیم.

۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰۰=۲۰,۰۰۰,۰۰۰×۱۰

حق سنوات ده سال اشتغال این فرد ۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان است.

مثال واقعی از فیش حقوقی

محاسبه سنوات برای چند سال سابقه

محاسبه سنوات برای چند سال مطابق فرمول بیان شده است که در این فرمول باید تعداد سال های خدمت را در حقوق ماهانه ضرب کنید تا بتوانید سنوات را محاسبه کنید.

به طور مثال اگر حدود پنج سال است که خدمت کنید و مبلغ حقوق ماهانه شما است مبلغ سنوات به شکل زیر محاسبه می شود.

۷۵۰۰۰,۰۰۰=۱۵۰۰۰,۰۰۰×5

محاسبه سنوات در حالت‌های خاص

نحوه محاسبه سنوات برای همه افراد به یک شکل نیست و در برخی موارد نیاز به بررسی شرایط خاص افراد وجود دارد. افرادی مانند کارگران ساعتی یا پاره‌وقت، معلمان، ایثارگران، بازنشستگان تأمین اجتماعی و کسانی که سابقه تجمیعی دارند، باید سنوات خود را براساس ضوابط خاص‌تری محاسبه کنند. در این بخش به بررسی این حالت‌های ویژه می‌پردازیم تا مشخص شود در هر مورد، محاسبه سنوات با چه فرمول و منطقی انجام می‌شود.

برخی از افراد ممکن است فقط در بخشی از سال مشغول به کار بوده باشند یا به صورت ناپیوسته سابقه کار داشته باشند. برخی دیگر نیز طبق مقررات خاص مثل نهادهای دولتی یا آموزش‌وپرورش استخدام شده‌اند که نحوه پرداخت سنوات برای آن‌ها متفاوت است. آگاهی از این تفاوت‌ها به افراد کمک می‌کند تا در زمان تسویه حساب با کارفرما، بتوانند از حقوق خود به‌درستی دفاع کنند.

در ادامه، هر یک از این موارد خاص را به‌صورت جداگانه بررسی خواهیم کرد.

سنوات ساعتی و پاره‌وقت

براساس آیین نظام های کارمزدی و مزد ساعتی پرداخت سنوات خدمات پرسنل ساعتی براساس مجموعه پرداختی ها در آخرین ۹۰ روز کارکرد کارگر محاسبه می شود.

برای محاسبه سنوات و این گونه افراد باید کل ساعت یک سال را محاسبه کنید تقسیم بر ۷ ساعت و ۳۳ دقیقه هر چه بدست آمد در هر ۴۴ ساعتش را در ۷ روز حساب کنید و عدد را در ۷ ضرب کنید و روز های بدست آمده برا تقسیم ۳۶۵ ضربدر حقوق ماهانه کنید.

سنوات معلمان، ایثارگران، جانبازان

در مورد معلمان، ایثارگران و جانبازان، نحوه محاسبه سنوات معمولاً بر اساس ضوابط خاص استخدامی انجام می‌شود. معلمان رسمی آموزش و پرورش که تحت پوشش صندوق بازنشستگی کشوری هستند، معمولاً در پایان خدمت، مبلغی به عنوان پاداش پایان خدمت یا سنوات دریافت می‌کنند که بر مبنای ۳۰ روز حقوق برای هر سال خدمت و سقف مشخص قانونی پرداخت می‌شود.

برای ایثارگران، از جمله جانبازان و آزادگان، قوانین حمایتی متفاوتی وجود دارد که گاهی باعث افزایش سنوات ارفاقی می‌شود. به‌طور مثال، برخی از جانبازان دارای درصد مشخصی از جانبازی ممکن است مشمول سنوات تشویقی یا افزایش سابقه بازنشستگی شوند.

پرداخت سنوات در این گروه‌ها بر اساس مصوبات هیئت دولت یا آیین‌نامه‌های داخلی دستگاه مربوطه صورت می‌گیرد و می‌تواند تفاوت‌هایی با محاسبه سنوات در قانون کار داشته باشد.

سنوات بازنشستگان تأمین اجتماعی

افرادی که تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی قرار دارند و پس از سال‌ها خدمت بازنشسته می‌شوند، علاوه بر دریافت مستمری، حق دریافت سنوات پایان خدمت را نیز دارند. در مورد بازنشستگان، سنوات معمولاً بر اساس آخرین حقوق پایه دریافتی و تعداد سال‌های خدمت محاسبه می‌شود.

نکته مهم این است که سازمان تأمین اجتماعی خودش مبلغی به عنوان سنوات پرداخت نمی‌کند، بلکه این وظیفه بر عهده آخرین کارفرما است. بنابراین، اگر بازنشسته‌ای پیش از ترک کار، تسویه کامل نکرده باشد، می‌تواند نسبت به دریافت سنوات پایان خدمت از کارفرمای خود اقدام کند.

در برخی موارد نیز پاداش پایان خدمت به صورت جداگانه برای بازنشستگان دولت در نظر گرفته می‌شود که علاوه بر سنوات، به آن‌ها پرداخت می‌شود.

سنوات در لیست بیمه و حقوق

سنوات فقط یک مزایا در پایان کار نیست، بلکه در طول مدت همکاری نیز می‌تواند تأثیر مستقیم بر لیست بیمه و فیش حقوقی داشته باشد. ثبت درست سنوات در لیست بیمه، هم برای سوابق بازنشستگی فرد مهم است و هم در محاسبه دقیق مالیات، کسورات و مزایای بازنشستگی نقش دارد.

نحوه ثبت در لیست بیمه

در لیست بیمه‌ای که هر ماه توسط کارفرما به سازمان تأمین اجتماعی ارسال می‌شود، مبلغی تحت عنوان پایه سنوات یا مزایای غیرمستمر درج می‌شود. اگر کارگری حداقل یک سال سابقه داشته باشد، کارفرما موظف است پایه سنوات را در لیست بیمه و فیش حقوقی او وارد کند.

ثبت سنوات در لیست بیمه به این معنا نیست که این مبلغ به‌صورت نقدی پرداخت شده، بلکه به عنوان سابقه مزایای شغلی در سیستم بیمه ثبت می‌شود و در آینده می‌تواند مبنای محاسبه پاداش بازنشستگی یا مستمری باشد.

تأثیر سنوات بر پایه حقوق

هرچند حق سنوات به‌صورت جداگانه از حقوق پایه پرداخت می‌شود، اما با افزایش سابقه و دریافت منظم سنوات، عملاً باعث بالا رفتن میانگین حقوق دریافتی فرد در سال‌های پایانی خدمت می‌شود. این موضوع به‌ویژه برای محاسبه مستمری بازنشستگی اهمیت دارد، چون مستمری بر مبنای میانگین حقوق دو سال آخر محاسبه می‌شود.

از طرفی، در برخی شرکت‌ها، پایه سنوات به حقوق پایه افزوده می‌شود که موجب افزایش سایر مزایای متصل به حقوق (مثل عیدی و اضافه‌کاری) نیز خواهد شد. بنابراین، برخورداری از حق سنوات در لیست بیمه، در بلندمدت باعث بهبود وضعیت مالی کارگران در دوران بازنشستگی خواهد شد.

حق سنوات چیست و چطور دریافت می‌شود؟

حق سنوات مبلغی است که به‌عنوان بخشی از مزایای قانونی به کارگران و کارمندان تعلق می‌گیرد و ارتباط مستقیمی با مدت زمان همکاری آن‌ها با کارفرما دارد. این مبلغ به ازای هر سال کارکرد، معادل یک ماه حقوق پایه فرد است و معمولاً در زمان پایان همکاری (اعم از استعفا، اخراج، بازنشستگی یا اتمام قرارداد) به او پرداخت می‌شود.

برخلاف عیدی و پاداش که ممکن است جنبه تشویقی یا مناسبتی داشته باشند، پرداخت حق سنوات الزامی و قانونی است. در صورت خودداری کارفرما از پرداخت آن، فرد می‌تواند از طریق اداره کار و مراجع قانونی پیگیری کند.

حق سنوات ممکن است در پایان هر سال به صورت جداگانه پرداخت شود یا در زمان تسویه کامل به صورت یکجا محاسبه و تسلیم گردد.

شرایط دریافت حق سنوات

برای دریافت حق سنوات، داشتن حداقل یک سال سابقه کار در یک مجموعه الزامی است. با این حال، حتی اگر فرد کمتر از یک سال سابقه داشته باشد، باز هم باید به‌صورت تناسبی سنوات به او پرداخت شود.

برخی از مهم‌ترین شرایط دریافت حق سنوات عبارت‌اند از:

• داشتن قرارداد کاری مکتوب یا اثبات رابطه کارگری
• اتمام دوره همکاری (پایان قرارداد، استعفا، بازنشستگی و غیره)
• نبود منع قانونی یا انضباطی برای پرداخت سنوات (مثلاً ترک کار بدون اطلاع‌رسانی ممکن است باعث تأخیر در پرداخت شود)
• درج نام فرد در لیست بیمه (برای اثبات مدت اشتغال)

کارفرما موظف است در زمان قطع همکاری، مبلغ سنوات را به‌درستی محاسبه و پرداخت کند.

نحوه محاسبه حق سنوات پرداخت نشده

در صورتی که فرد از محل قبلی کار خود جدا شده اما سنوات را دریافت نکرده باشد، می‌تواند با بررسی حقوق پایه آخرین ماه کارکرد و تعداد سال‌های خدمت، مبلغ تقریبی حق سنوات خود را محاسبه کند:

حق سنوات = حقوق پایه ماهانه × تعداد سال‌های خدمت

اگر پرداختی انجام نشده باشد، فرد می‌تواند با ارائه مدارک (مثل قرارداد کار، فیش حقوقی، لیست بیمه و …) به اداره کار مراجعه کرده و شکایت رسمی ثبت کند. در این حالت، کارفرما موظف خواهد بود علاوه بر پرداخت اصل مبلغ، ممکن است به پرداخت جرائم دیرکرد یا جریمه قانونی نیز محکوم شود.

در صورتی که کارفرما تنها بخشی از سنوات را پرداخت کرده باشد، با استناد به مدارک موجود، باقی‌مانده مبلغ قابل مطالبه است.

مراحل محاسبه سنوات (لیست مراحل)

برای محاسبه دقیق و قانونی سنوات، باید چند مرحله مشخص را طی کرد. در ادامه به ترتیب این مراحل را توضیح می‌دهیم:

1. بررسی مدت زمان خدمت: ابتدا مشخص کنید فرد از چه تاریخی وارد مجموعه شده و تا چه تاریخی همکاری داشته است. مدت همکاری، چه پیوسته و چه ناپیوسته، پایه محاسبه سنوات است.
2. تعیین نوع قرارداد: نوع قرارداد (رسمی، پیمانکاری، موقت یا ساعتی) می‌تواند در نحوه محاسبه تأثیر داشته باشد، به‌خصوص در روش محاسبه برای کارکنان پاره‌وقت یا کارمزدی.
3. دریافت آخرین حقوق پایه: حقوق پایه آخرین ماه کارکرد فرد را باید مشخص کنید، چون مبنای اصلی محاسبه سنوات همین مبلغ است.
4. استفاده از فرمول محاسبه: سنوات = تعداد سال‌های خدمت × حقوق پایه ماهانه. در صورت داشتن سابقه کمتر از یک سال، باید به نسبت ماه‌های خدمت محاسبه شود.
5. بررسی پرداختی‌های قبلی: اگر فرد در سال‌های گذشته بخشی از سنوات خود را دریافت کرده باشد، باید این مبلغ از کل سنوات کسر شود.
6. تهیه و ارائه فیش یا رسید تسویه: نتیجه نهایی باید به صورت رسمی در فیش تسویه حساب یا فیش حقوقی لحاظ شود.

مدارک لازم برای دریافت سنوات

در زمان مطالبه حق سنوات، داشتن مدارک معتبر می‌تواند روند دریافت آن را تسهیل کند. برخی از مدارک مورد نیاز عبارت‌اند از:

• قرارداد کار مکتوب یا هر مدرکی که رابطه کاری را ثابت کند (مانند پیام، ایمیل یا حکم استخدام)
• فیش‌های حقوقی ماهانه یا تسویه حساب‌های سالانه
• برگه سابقه بیمه تأمین اجتماعی که میزان خدمت فرد را نشان می‌دهد
• کپی کارت ملی و شناسنامه
• نامه استعفا، بازنشستگی یا اخراج (در صورت وجود)

در صورت فقدان برخی مدارک، می‌توان از شاهد، پرینت حساب بانکی یا استعلام از اداره کار استفاده کرد.

جمع بندی

سنوات یکی از مهم‌ترین حقوق قانونی کارگران و کارمندان است که نقش کلیدی در تأمین مالی آن‌ها پس از پایان خدمت ایفا می‌کند. این مبلغ براساس تعداد سال‌های خدمت و حقوق پایه آخرین ماه کاری محاسبه می‌شود و شامل همه افراد می‌شود، صرف‌نظر از رسمی یا غیررسمی بودن قرارداد.

اطلاع دقیق از نحوه محاسبه، شرایط دریافت، و مراحل قانونی مطالبه سنوات می‌تواند از تضییع حقوق کارگران جلوگیری کرده و از بروز اختلاف با کارفرما پیشگیری کند. همچنین ثبت دقیق سنوات در لیست بیمه، تأثیر مستقیمی در وضعیت بازنشستگی و مزایای بلندمدت افراد دارد.

در صورتی که در مسیر دریافت سنوات با مشکلی مواجه شدید، مراجعه به اداره کار و مشاوره حقوقی تخصصی می‌تواند بهترین راه‌حل باشد.

سوالات متداول کاربران درباره نحوه محاسبه سنوات

سنوات چیست و چطور محاسبه می‌شود؟

سنوات مبلغی است که به عنوان مزایای پایان خدمت یا پاداش، از طرف کارفرما به کارگر یا کارمند پرداخت می‌شود. محاسبه سنوات براساس تعداد سال‌های خدمت × حقوق پایه ماهانه انجام می‌شود. حتی برای کسانی که کمتر از یک سال کار کرده‌اند، سنوات به صورت تناسبی محاسبه می‌شود.

نحوه محاسبه سنوات بازنشستگان تأمین اجتماعی چگونه است؟

بازنشستگان تأمین اجتماعی سنوات خود را از آخرین کارفرما دریافت می‌کنند، نه از سازمان تأمین اجتماعی. این مبلغ طبق سابقه خدمت و آخرین حقوق پایه فرد محاسبه می‌شود. معمولاً معادل یک ماه حقوق پایه برای هر سال خدمت است و در زمان تسویه قبل از بازنشستگی پرداخت می‌شود.

سنوات پاره وقت و ساعتی چگونه حساب می‌شود؟

در مورد کارگران پاره‌وقت یا ساعتی، محاسبه سنوات براساس مجموع پرداختی‌ها در آخرین ۹۰ روز کاری انجام می‌شود. سپس با تبدیل ساعات به روزهای کاری و اعمال نسبت آن در سال، مبلغ قابل پرداخت تعیین می‌شود. این نوع محاسبه نیازمند دقت بیشتر و محاسبه دقیق ساعات کاری است.

آیا سنوات در بیمه لحاظ می‌شود؟

سنوات به‌طور مستقیم در محاسبه بیمه بازنشستگی تأثیر ندارد، اما در لیست بیمه به عنوان مزایای غیرمستمر ثبت می‌شود. همچنین دریافت منظم پایه سنوات در فیش حقوقی می‌تواند باعث افزایش میانگین حقوق و در نهایت افزایش مستمری بازنشستگی شود.

نحوه محاسبه سنوات در سال ۱۴۰۳ چه تفاوتی دارد؟

در سال ۱۴۰۳، با توجه به افزایش حقوق پایه مصوب وزارت کار، مبنای محاسبه سنوات نیز نسبت به سال قبل تغییر کرده است. پایه سنوات در سال ۱۴۰۳ بالاتر است و جدول مربوط به نرخ پایه روزانه نیز به‌روزرسانی شده است. بنابراین، مبلغ سنوات محاسبه‌شده نسبت به سال‌های قبل بیشتر خواهد بود.